Tarsim (Tarım Sigortaları Havuzu)
1-) Arazi ve yetiştiriciliği yapılan ürün bilgilerinin güncel olarak mevcut olduğu tüm özel ve tüzel kişilikler için Devlet destekli Bitkisel ürün sigortaları poliçeleri
2-) Bir işletme numarasına sahip hayvansal üretim işletmelerinde, mevcut tüm büyükbaş ve kanatlı hayvanlar için devlet destekli hayvan hayat sigortaları poliçeleri
3-) Örtüaltı kaydı bulunan ve sera tipi, sera içinde yetiştirilen ürün ile sera teknik detay bilgileri güncel olarak mevcut tüm seralar için devlet destekli sera sigortaları poliçeleri kurumumuz aracılığı ile TARSİM A.Ş ( Tarım Sigortaları Havuzu İşletmesi A.Ş ) sistemi kullanılarak oluşturulmaktadır.
DEVLET DESTEKLİ HAYVAN HAYAT SİGORTASI GENEL ŞARTLARI
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
Bu sigorta ile, 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanununun 12 nci maddesine istinaden Bakanlar Kurulu kararı ile kapsama alınan büyükbaş ve küçükbaş hayvanlarda, A.2 maddesinde belirtilen haller nedeniyle meydana gelen zararlar aşağıda yazılı esas ve şartlara göre karşılanır.
Bu genel şartların uygulanmasında, ekli tanımlamalar ile Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlar dikkate alınır.
A.2.Teminat Kapsamındaki Haller ve Kayıplar
Bu sigorta, sigortalı büyükbaş hayvanlarda;
a)A.3 maddesinin (a) fıkrasında belirtilen hastalıklar hariç olmak üzere, her türlü hayvan hastalıkları ve gebelik, doğum veya cerrahi müdahale, yavru atma ve yavru ölümü,
b) Her türlü kazalar, yılan ve böcek sokması,
c) Zehirli çayır otları ve yeme bağlı zehirlenmeler,
d) Her türlü doğal afetler ve güneş çarpması,
e) Yangın veya infilâk
sebebiyle meydana gelen ölümler ve mecburi kesimler nedeniyle sigortalının doğrudan doğruya uğradığı maddi zararı temin eder.
Teminat altına alınan riskler poliçede belirtilir.
A.3. Teminat Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller dolayısıyla meydana gelen zararlar sigorta teminatının dışındadır:
a) Sığır vebası, tüberküloz, bruselloz,şap ve BSE hastalıkları ve 3285 Sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanununa göre ihbarı mecburi tüm bulaşıcı hastalıklar, (antrax ve kuduz hariç)
b) Hırsızlık, kaybolma ve değiştirme halleri,
c) Yarış, oyun veya mukavemet denemelerinden meydana gelen ölümler, itlaflar ve mecburi kesimler,
d) Sigortalanacak damızlık ve süt sığırlarına mıknatıs yutturulmaması durumunda, RPT ve buna bağlı hastalıklar,
e) Teknik şartlarda belirtilen aşı programındaki aşıların yaptırılmaması, karantina tedbirlerine uyulmaması ve gerekli tedbirlerin alınmaması sonucunda, meydana gelebilecek hastalıklar sonucu ölümler, itlaflar ve mecburi kesimler,
f) Sığırlarda, iç (endo) ve dış (ekto) parazit mücadelesinin yapılmaması halinde bu hastalıklardan meydana gelen ölüm, itlaf ve mecburi kesimler,
g) Poliçe başlangıç tarihinden önce meydana geldiği tespit edilen; hasarlar ve kalıtsal anomalilere bağlı her türlü hastalıklar sonucu ölüm, itlaf ve mecburi kesim ile yavru atma hasarları,
h) Teknik şartlar doğrultusunda kimliklendirilmesi yapılmamış hayvanlar,
i) Sigortalı hayvanlarda bulaşıcı hastalık çıktığı zaman, eksperlerce onaylanmadığı takdirde, sirayete maruz hayvanların durumu ile ilgili hayvan sahibi tarafından alınacak kararlar sonucu meydana gelen ölümler, itlaf edilmeler veya mecburi kesimler,
j) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketleri ve kötü niyetli hareketler ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibatı hareketlerin sebep olduğu tüm hasarlar,
k) Biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak zararlar dahil olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar,
l) Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, savaş ilan edilmiş olsun olmasın çarpışma, iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler nedeniyle meydana gelen bütün zararlar,
m) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu, nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden kaynaklanan radyasyon veya radyoaktivite bulaşmalarının ya da bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu hasar ve kayıplar. (Bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da kapsar),
n) Kamu otoritesi tarafından alınan kararlar sonucunda sigortalı hayvan üzerinde yapılacak tasarruflardan meydana gelen ölümler, itlaflar ve mecburi kesimler,
o) Teminat kapsamındaki riskin gerçekleşmesine bağlı olarak ortaya çıkan dolaylı zararlar.
A.4. Muafiyet ve Müşterek Sigorta
Meydana gelen zararın, sigorta bedelinin belli bir oranına veya miktarına tekabül eden kısmının tazmin edilmemesi kararlaştırılabilir.
Birinci fıkrada belirtilen muafiyetin yanı sıra, sigorta ettirenin belirli bir müşterek sigorta oranıyla hasara iştirak etmesi kararlaştırılabilir.
Belirlenen muafiyet ve müşterek sigorta oranı poliçenin ön yüzünde belirtilir.
A.5. Sigorta Başvurusunun Kabulü
Sigorta ettirenin başvurusu, sigorta ettiren tarafından doldurulan ön bilgi formu Çiftçi Kayıt Sistemi kayıtları ile teyit edilerek, yapılacak risk inceleme sonucuna göre kabul edilir ve poliçe düzenlenir.
Sigorta ettirenin beyanı ile Çiftçi Kayıt Sistemi bilgilerinin farklı olması durumunda, poliçe, Çiftçi Kayıt Sistemindeki bilgilerin güncellenmesi halinde tanzim edilebilir.
A.6. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, aksi kararlaştırılmadıkça poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, poliçenin düzenlendiği saatte başlar ve aynı saatte sona erer.
A.7. Aşkın Sigorta
Sigorta bedeli sigorta olunan menfaatin değerini aşarsa sigortanın bu değeri aşan kısmı geçersizdir. Sigorta süresi içinde durumdan haberdar olan sigortacı bu durumu sigortalıya ihbar eder ve sigorta bedelini ve primin bu aşkın bedele ait olan kısmını indirir ve fazlasını sigortalıya iade eder.
A.8. Eksik Sigorta
Poliçede belirtilen sigorta bedeli, sigorta edilen menfaatin, hasara uğradığı andaki değerinden düşük olduğu takdirde, sigortacı, aksine bir sözleşme bulunmadıkça sigorta bedelinin sigorta değerine olan oranı neden ibaret ise zararın o kadarından sorumludur.
B. HASAR VE TAZMİNAT
B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalının Yükümlülükleri
Sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç 24 saat içinde ekspere, sigortacıya, acentesine, Havuz merkez adresine ya da poliçede bildirilen adreslere,
a) Adı, soyadı ve adresini,
b) T.C. Kimlik veya sigorta poliçe numarası,
c) Rizikonun gerçekleştiği gün ve saati,
d) Hasar nedenini,
e) Zarar gören hayvana ilişkin bilgileri,
f) Rizikonun gerçekleştiği yerin açık adresini,
belirterek, hasar ihbarında bulunmak zorundadır.
Sigortalı, mecburi kesime sevki söz konusu olan hayvanların, saha şartları el verdiği takdirde mezbahanede kesimi ve mezbahane kesim tutanağını, ölen hayvanlarda ise il/ilçelerde zabıta görevlilerinin veya köylerde ihtiyar heyetince düzenlenen imha tutanağını matbu hasar raporu ekinde göndermekle yükümlüdür.
Sigortalı, poliçede kayıtlı hayvanlar için meydana gelebilecek tüm hasarları; 24 saat içinde poliçede isimleri belirtilen veya yetkili diğer Havuz Eksperlerine bildirmekle yükümlüdür. Hasar incelemesi söz konusu eksperler tarafından yapılır.
Havuz, hasar ihbarlarının yapılacağı eksperi ve yeri sigortalıya bildirmek kaydıyla değiştirebilir.
B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma
Sigortalı, bu sigortayla teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi halinde, zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Bu çerçevede sigortalı;
a) Sigortalı hayvanın hastalanması veya kazaya uğraması halinde bir veteriner hekim marifetiyle gerekli tedbirleri almak,
b) Tazminat yükümlülüğü ve miktarının saptanması için Havuz veya eksperin sigortalı hayvanlar ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere izin vermek,
c) Havuzun isteği üzerine, rizikonun gerçekleşme nedenlerini ayrıntılı şekilde belirlemeye, zarar miktarıyla delilleri saptamaya yararlı bilgi ve belgeleri gecikmeksizin Havuza veya ekspere vermek
yükümlülüğündedir.
Sigortalı, bulaşıcı bir hastalık baş gösterdiğinde;
a) Hasta ve sağlam hayvanlarını ayırmak,
b) Hastalığı Havuza ve Tarım il/ilçe müdürlüklerine bildirmek,
c) 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu gereğince ilgililer tarafından öngörülen tedbirleri almak
d) Sigortalanan hayvanlarını poliçede yazılı amaçlar dışında kullanmamak, kullandırtmamak ve imkân nispetinde bunlara iyi bakmak,
e) Havuzun yaptıracağı kontroller sonucunda önereceği tedbirleri almak,
ile yükümlüdür.
B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Havuzun Hakları
Havuz, kendi elemanları veya eksperler aracılığıyla sigortalı hayvanın sağlık durumunu, niteliklerini, bakım ve beslenme koşullarını makul surette kontrol ettirme yetkisine sahiptir.
Ayrıca;
a) Barınakların bakımsızlığı ve temiz tutulmaması,
b) Teknik şartlarda yer alan aşı programında belirtilen aşıların yapılmaması,
c) Hijyen ve bio-güvenlik tedbirlerinin alınmaması,
d) Hayvana fena muamele ve eziyet edilmesi,
e) Bakım ve gıda noksanlığı,
f) Hayvanın aşırı derecede çalıştırılması,
g) Hayvanın poliçede yazılı amaçlar dışında kullanılması,
h) Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanununun gerektirdiği tedbirlerin alınmamış olması
gibi sigortalının kusurları tespit edildiği takdirde sigortacı tespit tarihinden itibaren 8 gün içinde sözleşmeyi feshedebilir.
B.4. Hasarın Tespiti
Sigorta edilmiş hayvanlarda meydana gelen hasarın nedeni, niteliği ve miktarı Havuz veya eksperlerin belirlemelerine göre taraflar arasında mutabık kalınmak suretiyle tespit edilir.
B.5. Tazminat Hesabı
Tazminat hesabında, poliçede yazılı olan hayvan birim fiyatı, aşkın sigorta ve eksik sigorta uygulamaları saklı kalmak kaydıyla, esas alınır. Poliçe muafiyetli ise, muafiyeti geçmeyen hasarlar ödenmez.
Tazminat hesabında hasar miktarının poliçede belirtilen muafiyeti aşan kısmı esas alınır.
Sigorta bedeli üzerinden hesaplanan muafiyet indirildikten sonra kalan zarar miktarı üzerinden müşterek sigorta tutarı hesaplanarak tazminat tutarından indirilir.
Hayvanın etinden, derisinden ve benzeri kısımlarından faydalanılabileceği hallerde bu kısımlara ait bedel ile ölümün doğumdan kaynaklanması halinde kurtarılan yavrunun teknik şartlara göre belirlenen şekilde değeri ödenecek tazminattan sovtaj olarak düşülür.
Ödenecek tazminat tutarı, eksperin raporunda belirtilen veya rapor içeriğine atfen belirlenen kusur oranı düşüldükten sonra ödenir.
Yavru atma teminatı ile ilgili tazminat hesabı teknik şartlarda belirtildiği şekilde uygulanır.
B.6. Tazminatın Ödenmesi
Hasar dosyası tekâmül ettirilerek Kesinleşmiş olan tazminat miktarı, en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödenir.
B.7. Tazminat Miktarının Eksilmesi veya Tazminat Hakkının Düşmesi
Rizikonun gerçekleşmesi durumunda sigorta ettiren/sigortalının yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu zarar miktarında bir artış olursa, bu suretle artan kısım ödenecek tazminattan indirilir.
Sigorta ettiren/sigortalı, rizikonun gerçekleşmesine kasten sebebiyet verir veya zarar miktarını kasten artırıcı eylemlerde bulunursa, sözleşmeden doğan hakları düşer.
Sigortalı hayvanın mecburi kesime sevkini gerektiren durumlarda, hayvanın kasten ölüme terk edildiğinin tespit olunması halinde sigortalıya tazminat ödenmez.
B.8. Hasar ve Tazminatın Sonuçları
Havuz, yaptığı tazminat ödemesi tutarınca hukuken sigortalı yerine geçer ve sigortalının zarardan dolayı üçüncü şahıslara karşı ortaya çıkan yasal hakları tazmin ettiği bedel nispetinde Havuza intikal eder. Sigortalı, Havuza ikame edebileceği davaya yararlı ve elde edilmesi mümkün belge ve bilgileri vermeye zorunludur.
Sigorta teminatı, teminat altına alınan rizikonun gerçekleşmesi ile sona erer.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Havuzun Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Sigorta priminin tamamının veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa peşinatın sözleşme yapılır yapılmaz poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi Havuzun sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır.
Sigorta ettiren, prim yükümlülüğünün tamamını veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır.
Sigorta ettiren, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer.
Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde, Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin ödenecek tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir.
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, Havuzun sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim kısa dönem esası üzerinden hesaplanarak fazlası sigorta ettirene iade edilir.
C.2. Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
Sigortacı, bu sigortayı sigorta ettirenin ön bilgi formunda ve eklerinde yazılı beyanı ile sigortalının Çiftçi Kayıt Sistemine entegre edilmiş ön soy kütüğü, soy kütüğü ve Hayvan Kayıt Sistemi (Türkvet) bilgilerine dayanarak yapar.
Sigorta ettirenin beyanının gerçeğe aykırı veya eksik olduğunun tespit edilmesi halinde, sözleşmenin yapılmamasını veya daha ağır şartlarla yapılmasını gerektirecek durumlarda; sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 30 gün içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak aynı süre içinde prim farkını talep edebilir. Havuz, gerekli gördüğü her durumda tanzim edilmiş poliçede kayıtlı hayvanları kontrol edebilir.
Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini sekiz gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur.
Caymanın veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, kısa dönem üzerinden hesaplanır ve fazlası iade edilir.
Sigorta ettirenin kasıtlı olarak gerçeğe aykırı veya eksik beyanda bulunduğu anlaşılırsa, sigortacı, riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir ve prime hak kazanır.
Sigorta ettirenin kastı bulunmadığı durumlarda, rizikonun, sigortacı durumu öğrenmeden önce veya cayma ya da feshin hüküm ifade etmesi için geçecek sürede gerçekleşmesi halinde sigortacı, tazminatı, tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Sigorta sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra poliçe üzerinde veya çiftçi kayıt sistemine entegre edilmiş ön soy ve soy kütüğü kayıtlarında yer alan bilgilerde herhangi bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta ettiren/sigortalı sekiz gün içinde durumu Havuza bildirmekle yükümlüdür.
Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise;
a) Sigortacı değişikliği öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde sözleşmeyi feshedebilir veya prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutabilir.
b) Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini sekiz gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme müteakip sekiz gün içerisinde feshedilebilir.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, kısa dönem esası üzerinden hesaplanır ve fazlası iade edilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim uygulamasını gerektirir hallerden ise, sigortacı, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene iade eder.
Sigortacının, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren değişiklik hallerinde:
a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce,
b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde,
c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde
riziko gerçekleşirse, tazminat tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre ödenir.
Yapılan risk inceleme sonuçları Havuz tarafından onaylandıktan sonra şirket tarafından poliçeleştirilmemesi halinde yapılan risk inceleme masrafları şirketten tahsil edilir.
C.4. Birden Çok Sigorta
Sigortalanmış hayvanlar üzerine sigortalı başka sigortacılar ile aynı rizikolara karşı sigorta sözleşmesi yapamaz.
C.5. Menfaat Sahibin Değişmesi
Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibin herhangi bir suretle değişmesi ve bu değişikliğin Çiftçi Kayıt Sistemine entegre edilmiş ön soy ve soy kütüğü kayıtlarında yer kayıtları ile belgelenmesi halinde sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin/sigortalının sözleşmeden, doğan hak ve yükümlülükleri, değişiklik tarihinden itibaren yeni sahibine geçer.
C.6. Tebligatlar
Sigortalının, sigortacının ve Havuzun tebligatlarında, Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
C.7. Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve Havuz adına hareket edenler, bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla, sigorta ettirene/sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan müteselsilen sorumludur.
C.8. Yetkili Mahkeme
Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle Havuz veya sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, Havuzun, sigortacının merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgâhının veya rizikonun gerçekleştiği yerde; sigortacı veya Havuz veya yetkili kıldığı kimseler tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgâhının bulunduğu yerde ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
C.9. Zamanaşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.10. Yürürlük
Bu genel şartlar 01/01/2010 tarihinde yürürlüğe girer.
Son Güncelleme: 29 Ocak 2009
DEVLET DESTEKLİ BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTASI GENEL ŞARTLARI
A. SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
Bu sigorta ile 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanununun 12 nci maddesine istinaden Bakanlar Kurulu kararı ile kapsama alınan risklerin açık alanda yetiştirilen sigortalanmış bitkisel ürünlerde doğrudan neden olacağı zararlar sigorta bedeline kadar teminat altına alınmıştır.
Bu genel şartların uygulanmasında, ekli tanımlamalar ile Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlar dikkate alınır.
Teminat altına alınan riskler poliçede belirtilir.
A.2. Teminatın Kapsamı
Sigorta bedeli, ürünün ekili/dikili bulunduğu arazi, ürünün verimi ve birim fiyatı dikkate alınarak hesaplanan bedeldir.
Bitkisel ürünün aşağıda belirtilenler haricinde kalan kısımları sigortalanmaz.
Sigorta bedeli ve kapsamının hesaplanmasında dikkate alınacak ürün, bitkinin aşağıdaki kısımlarından oluşur:
a) Tahıllarda, baklagillerde ve yağlı tohumlu bitkilerde, dane.
b) Lifli bitkilerde, lif.
c) Pamukta, kütlü pamuk.
d) Ana ürünü gövde olan bitkilerde, gövde.
e) Ana ürünü kök ve yumru olan bitkilerde, kök ve yumru.
f) Ana ürünü yaprak olan bitkilerde, yaprak.
g) Tohum için üretilen bitkilerde, tohum.
h) Meyvesi yenen ürünlerde, meyve.
i) Çiçeklerde, bitkinin kendisi.
j) Çayır - mera ve yem bitkilerinde, tüm yeşil aksam.
k) Fidelerde, bitkinin kendisi.
l) Meyve fidanlarında, fidanın kendisi.
Referans verimi belirlenmiş ve Tarım Sigortaları Havuzu tarafından kabul edilmiş ürünlerde, azami ve asgari değiştirilebilirlilik oranı ile sınırlı olmak kaydıyla verim, sigorta ettiren tarafından beyan edilir. Referans verimi belirlenmemiş ürünlerin verimi sigorta ettiren tarafından serbestçe beyan edilir.
Verim beyanında, söz konusu ürünün son beş yıl içerisinde gerçekleşmiş olan verim ortalaması dikkate alınır.
Ürün birim fiyatı, Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenmiş azami ve asgari değiştirilebilirlik oranı ile sınırlı olmak kaydıyla söz konusu ürünün üretici satış fiyatının son beş yıl içerisindeki ortalaması dikkate alınarak sigorta ettiren tarafından beyan edilir. Ürün birim fiyatı belirlenmemiş ürünlerin fiyatı, sigorta ettiren tarafından serbestçe beyan edilir.
A.3. İsteğe Bağlı Olarak Teminat Kapsamına Alınabilecek Haller ve Kayıplar
a) Don olayının doğrudan doğruya ürün miktarında meydana getirdiği eksilme,
b) Dolu riskinin ürün kalitesinde meydana getirdiği eksilme.
A.4. Teminat Dışında Kalan Haller
Aşağıda belirtilen haller nedeniyle meydana gelen zararlar sigorta teminatının dışındadır:
a) Hasatları yapılarak bağ, bahçe ve tarlada bırakılmış veya kaldırılmış ürünlerde meydana gelen hasarlar.
b) Her ne nedenle olursa olsun, hasat gecikmesi sonucunda üründe meydana gelen hasarlar.
c) Dolu dışındaki yağışların ürünlere doğrudan verdiği zararlar,
d) Sigortalının veya fiillerinden sorumlu olduğu kişilerin kastından veya ağır kusurundan kaynaklanan hasarlar ve kayıplar.
e) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu, nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden kaynaklanan radyasyon veya radyoaktivite bulaşmalarının ya da bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu hasar ve kayıplar (Bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da kapsar).
f) Kamu otoritesi tarafından sigorta konusu yer ve ürünler üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün hasar ve kayıplar.
g) Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketleri ve kötü niyetli hareketler ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibatı hareketlerin sebep olduğu tüm hasarlar.
h) Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, savaş ilan edilmiş olsun olmasın çarpışma, iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler nedeniyle meydana gelen bütün zararlar.
i) Biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak zararlar dâhil olmak üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
j) Teminat kapsamındaki riskin gerçekleşmesine bağlı olarak ortaya çıkan dolaylı zararlar.
k) Teminat kapsamındaki risklerin, meyve verme yaşına gelmiş ağaçlarda, meyve dışındaki yaprak, dal, gövde, kök ve benzeri kısımlarına vereceği hasarlar.
l) Teminat kapsamındaki risklerin gerçekleşmesinden dolayı, sigorta dönemini takip eden yıllarda meydana gelen zararlar.
A.5. Muafiyet ve Müşterek Sigorta
Meydana gelen zararın, ürün sigorta bedelinin belli bir oranına veya miktarına tekabül eden kısmının tazmin edilmemesi kararlaştırılabilir.
Birinci fıkrada belirtilen muafiyetin yanı sıra, sigorta ettirenin belirli bir müşterek sigorta oranıyla hasara iştirak etmesi kararlaştırılabilir.
Belirlenen muafiyet ve müşterek sigorta oranı poliçenin ön yüzünde belirtilir.
A.6. Sigorta Başvurusunun Kabulü
Sigortacı, sigorta ettiren tarafından doldurulan ön bilgi formunu Çiftçi Kayıt Sistemi kayıtları ile teyit ederek, sigorta ettirenin başvurusunu kabul eder ve poliçeyi düzenler.
Sigorta ettirenin beyanı ile Çiftçi Kayıt Sistemi bilgilerinin farklı olması durumunda, poliçe Çiftçi Kayıt Sistemindeki bilgilerin güncellenmesi halinde tanzim edilebilir.
Sigorta ettiren, sigorta başvurularını aksi kararlaştırılmadıkça, ürünlere, risklere ve coğrafi bölgelere göre Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlarda belirlenmiş olan tarihlerden önce yapar.
A.7. Sigorta Sözleşmesinin Başlangıcı ve Sonu
Sigorta sözleşmesi, aksi kararlaştırılmadıkça, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, poliçenin düzenlendiği saatte başlar ve aynı saatte sona erer.
A.8. Sigorta Teminatının Başlangıcı ve Sonu
Sigorta teminatı, Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlarda belirtilen bitki gelişme evresinde başlar.
Sigorta teminatı, her hal ve koşulda poliçede belirtilen bitiş tarihinde sona ermek kaydıyla, poliçe bitiş tarihinden önce;
a) Ürünün tam hasara uğraması,
b) Ürünün tamamının hasat edilmesi,
c) Sözleşmenin feshedilmesi
hallerinde sona erer.
B. HASAR ve TAZMİNAT
B.1. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalının Ve Acentenin Yükümlülükleri
Sigortalı kayba uğramamak için Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlarda belirtilen sürelere uymak ve teknik olarak hasar tespitinin doğru, hatasız ve zamanında yapılmasını sağlayacak sürede ihbarda bulunmak zorundadır.
Sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları acentesi aracılığıyla Havuza bildirmekle yükümlüdür:
a) Adı, soyadı ve adresi,
b) T.C. Kimlik no veya sigorta poliçe numarası,
c) Rizikonun gerçekleştiği gün ve saat,
d) Hasar nedeni,
e) Zarar gören ürünün cinsi,
f) Rizikonun gerçekleştiği arazinin ilçe, köy ve mevkii.
Acente kendisine yapılan hasar ihbarlarını gecikmeksizin Havuz Merkezine ulaştırmakla yükümlüdür. Bu yükümlülük yerine getirilmediği takdirde doğabilecek maddi kayıplar sigorta şirketi kanalıyla sorumlusuna rücu edilerek tazmin edilir.
Sigortalı, Havuzun isteği üzerine, rizikonun gerçekleşme nedenlerini ayrıntılı şekilde belirlemekle, zarar miktarıyla delilleri saptamakla, yararlı bilgi ve belgeleri gecikmeksizin Havuza veya eksperlere vermekle yükümlüdür.
B.2. Koruma Önlemleri ve Kurtarma
Sigortalı, bu sigortayla teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi halinde, zararı önlemeye, azaltmaya ya da hafifletmeye yarayacak önlemleri almakla yükümlüdür. Bu çerçevede sigortalı;
a) Rizikonun gerçekleşmesinden zararın belirlenmesine kadar geçen zaman içinde, hasara uğrayan ürünün gelişmesi için, sigortalı değilmişçesine gereken bakımı göstermek ve bu amaçla, Havuz tarafından verilen talimatlara uymakla,
b) Tazminat yükümlülüğü ve miktarının saptanması için Havuzun veya eksperlerin sigortalı bitkisel ürünler ve bunlarla ilgili belgeler üzerinde yapacakları araştırma ve incelemelere izin vermekle,
c) Zarar, Havuz veya eksperler tarafından belirleninceye kadar, sigorta konusu hasarlı ürün üzerinde, hasarın saptanmasını güçleştirecek veya hasar miktarını artıracak nitelikte herhangi bir değişiklik yapmamakla,
yükümlüdür.
Hasat edilebilecek hale gelmiş ürünlerde, hasar tespitinin yapılabilmesi için, Havuz veya eksperlerin onayını almak kaydı ile hasarlı tarla, bağ ve bahçelerde zararı doğru tespit etmeye yardım edecek şekilde ve miktarda, uygun yerlerinden örnek kısımlar ve parçalar biçilmeksizin ve toplanmaksızın hasada devam edilebilir.
B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Havuzun Hakları
Riziko gerçekleştiğinde, Havuz veya eksperler, sigorta kapsamındaki maddi değerleri koruma altına almak ve zararı azaltmak amacıyla, makul ve uygun şekillerde, hasara uğrayan yere girebilirler. Havuz bu şekilde hareket etmekle herhangi bir tazminat sorumluluğu yüklenmiş olmaz ve sözleşme hükümlerinden doğan haklarının herhangi birinden feragat etmiş sayılmaz.
B.4. Hasarın Tespiti
Hasar tespitinin doğru,hatasız ve zamanında yapılması esastır. İlgili mevzuat gereği hasar tespit ve incelemeleri Havuz eksperleri tarafından yapılır.
Sigorta edilmiş ürünlerde teminat kapsamında meydana gelen hasarın nedeni, niteliği ve miktarı, Havuz veya eksperlerin belirlemelerine göre taraflar arasında mutabık kalınmak suretiyle tespit edilir.
Hasar ihbarının asılsız yapıldığının belirlenmesi halinde, yapılan hasar tespit masrafları Havuz tarafından ihbarı yapan sorumlu veya sorumlulardan tahsil edilir.
B.5. Tazminat Hesabı
Hasar tespitinde belirlenen ve tazminatın hesabında esas alınacak hasar oranı, eksik beyan durumları hariç olmak üzere, Havuz eksperi tarafından belirlenen gerçek verim üzerinden hesaplanan sigorta bedeline uygulanır.
Muafiyeti geçmeyen hasarlar ödenmez.
Tazminat hesabında hasar miktarının poliçede belirtilen muafiyeti aşan kısmı esas alınır. Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlarda belirtilen durumlarda sovtaj bedeli düşülür.
Sigorta bedeli üzerinden hesaplanan muafiyet tutarı indirildikten sonra kalan zarar miktarı üzerinden müşterek sigorta tutarı hesaplanarak tazminat tutarından indirilir.
Kısmi hasarlara ilişkin ödemeler, hiç bir zaman tam hasar halinde ödenecek tazminatı aşamaz.
Türk Ticaret Kanununun Aşkın Sigorta konusundaki hükümleri saklıdır.
B.6. Yeniden Ekim / Dikim
Sigortalı ürünün tamamının veya bir kısmının yeniden ekim/dikime imkân veren erken bir gelişme devresinde hasara uğraması durumunda; tarafların aynı ürünün yeniden ekim/dikimine karar vermesi halinde, sigortalının hasar tarihine kadar hasar gören ürüne yapmış olduğu tespit edilen ekim/dikim ve bakım masrafları herhangi bir muafiyet uygulanmaksızın ödenir.
Farklı bir ürünün yeniden ekim/dikimine karar verilmesi halinde, mevcut poliçe, Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlarda belirtilen kısa dönem esasına göre iptal edilir. Yeni ürün için ayrı bir poliçe düzenlenir.
Ekim/dikim için ödenen masraf tutarı, yeniden ekim/dikimi yapılan üründe meydana gelebilecek hasar bedelinden mahsup edilir
Yeniden ekim/dikim ile ilgili olarak, her halükârda sigorta bedelinin %30'nu aşmamak kaydıyla, üretici tarafından yapılan masraflar kadar ödeme yapılır.
Aşağıda belirtilen haller, yeniden ekim/dikim kapsamı dışındadır:
a) Poliçede belirtilen miktarın üzerinde ürün elde edileceğinin belirlenmesi.
b) Üretim yılı içinde daha önce yeniden ekim/dikim ödemesi yapılmış olması.
c) Yeniden ekim/dikim koşullarının elverişli olmadığının belirlenmesi.
B.7. Tazminatın Ödenmesi
Hasar dosyası tekâmül ettirilerek kesinleşmiş olan tazminat miktarı en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödenir. Tazminat her halükarda hasat tarihinden önce ödenmez. Tazminat ödeme tarihinde muaccel hale gelen ve sigortalıya ait diğer ödenmemiş prim borçları, ilgili sigorta şirketinin beyanı doğrultusunda tazminattan mahsup edilebilir.
Sözleşme süresi içinde kısmi hasarların oluşması durumunda, toplam tazminat tutarı hasat sonrası bir defada ödenir.
B.8. Tazminat Miktarının Eksilmesi veya Tazminat Hakkının Düşmesi
Rizikonun gerçekleşmesi durumunda sigortalının/sigorta ettirenin yükümlülüklerini yerine getirmemesi sonucu zarar miktarında bir artış olursa, bu suretle artan kısım ödenecek tazminattan indirilir.
Sigortalı/sigorta ettiren, teminat kapsamındaki bazı risklerin gerçekleşmesine kasten sebep olur veya zarar miktarını kasten artırıcı eylemlerde bulunursa, sözleşmeden doğan hakları düşer.
Sigortalı ürünün sigorta/teminat başlangıç tarihinden önce hasara uğradığı tespit edildiği takdirde bu hasara ilişkin tazminat talebi reddedilir.
B.9. Hasar ve Tazminatın Sonuçları
Rizikonun gerçekleşmesi ile sigortalı ürünün bütününde tam hasar meydana geldiği takdirde, sigorta teminatı sona erer.
Kısmi hasarlarda sigorta teminatı, poliçede belirtilen bitiş tarihine veya bitiş tarihinden önce hasat edilene kadar meydana gelebilecek teminat kapsamındaki diğer hasarlar için devam eder.
C. ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi, Havuzun Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü
Sigorta ettirenin prim yükümlülüğünün tamamının veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa, peşinatın sözleşme yapılır yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya peşinat ödenmediği takdirde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi, Havuzun sorumluluğu başlamaz ve bu husus poliçenin ön yüzüne yazılır.
Sigorta ettiren, prim yükümlülüğünün tamamını veya primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer.
Primin taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde, taksitlerin kesin ödeme zamanı, miktarı ve vadesinde ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır. Sigorta ettiren, kesin vadeleri poliçe üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer.
Prim ödeme borcunda temerrüde düşülmesi halinde, Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.
Poliçenin ön yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin ödenecek tazminat miktarını aşmayan kısmı, muaccel hale gelir.
Bu madde uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı hallerde, Havuzun sorumluluğunun devam ettiği süreye tekabül eden prim kısa dönem üzerinden hesaplanarak fazlası sigorta ettirene iade edilir.
C.2. Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
Sigortacı bu sigortayı, sigorta ettirenin ön bilgi formunda ve eklerinde yazılı beyanı ile sigortalının Çiftçi Kayıt Sistemi bilgilerine dayanarak yapar.
Sigorta ettirenin beyanının gerçeğe aykırı veya eksik olduğunun tespit edilmesi halinde, sözleşmenin yapılmamasını veya daha ağır şartlarla yapılmasını gerektirecek durumlarda; sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren 30 gün içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte tutarak, aynı süre içinde prim farkını talep edebilir.
Havuz, gerekli gördüğü her durumda risk analizi yaparak, poliçe tanzim edilmiş olsa bile prim fiyatında artırım yapabilir. Risk incelemesi gerektiren ve bu inceleme sonucunda Havuz tarafından sigortalanması uygun görülmeyen riskler sigorta edilmez.
Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini sekiz gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme feshedilmiş olur.
Caymanın veya feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi (fiili olarak rizikosu sona eren teminatlara ait olan hariç), kısa dönem esası üzerinden hesaplanır ve fazlası iade edilir.
Sigorta ettirenin, kasıtlı olarak gerçeğe aykırı veya eksik beyanda bulunduğu anlaşılırsa, sigortacı, riziko gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir ve prime hak kazanır.
Sigorta ettirenin kastı bulunmadığı durumlarda, rizikonun, sigortacı, durumu öğrenmeden önce veya cayma ya da feshin hüküm ifade etmesi için geçecek sürede gerçekleşmesi halinde sigortacı, tazminatı, tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
Süresinde kullanılmayan cayma veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
C.3. Sigorta Ettirenin/Sigortalının Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları
Sigorta sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra, poliçe üzerinde veya çiftçi kayıt sisteminde yer alan bilgilerde herhangi bir değişiklik olduğu takdirde, sigorta ettiren/sigortalı sekiz gün içinde durumu sigortacıya bildirmekle yükümlüdür.
Değişiklik, sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren hallerden ise,
a) Sigortacı, değişikliği öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde sözleşmeyi feshedebilir veya prim farkını talep etmek suretiyle sözleşmeyi yürürlükte tutabilir.
b) Sigorta ettiren, talep edilen prim farkını kabul etmediğini sekiz gün içinde bildirdiği takdirde sözleşme sekiz gün içerisinde feshedilebilir.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, riskin özelliğine göre kısa dönem esası üzerinden hesaplanır ve fazlası iade edilir.
Süresinde kullanılmayan fesih veya prim farkını talep etme hakkı düşer.
Değişiklik, rizikoyu hafifletici nitelikte ve daha az prim uygulamasını gerektirir hallerden ise, Havuz, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesap edilecek prim farkını sigorta ettirene iade eder.
Sigortacının, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektiren değişiklik hallerinde:
a) Sigortacı durumu öğrenmeden önce,
b) Sigortacının fesih ihbarında bulunabileceği süre içinde,
c) Fesih ihbarının hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde
riziko gerçekleşirse, tazminat tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre ödenir.
Sigorta ettirenin sözleşmeden cayma süresi poliçe tanzim tarihinden itibaren 15 gündür. Ürünün türüne göre Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlarda belirtilen teminat başlangıcından önce, herhangi bir nedenle sigortalı ürünün tamamen ortadan kalkması durumunda sözleşme iptal edilerek tahsil edilmiş prim tutarı sigorta ettirene/sigortalıya iade edilir.
Sözleşme süresi içinde fiili olarak rizikosu sona eren teminatlar için sözleşmenin feshi durumunda söz konusu teminat için prim iadesi yapılmaz. Riski devam eden diğer teminatlar için prim kısa dönem esasına göre hesaplanır.
Sigorta ettiren, bir hasar meydana gelmeden önce olmak kaydıyla verim yükseltme talebinde bulunabilir. Bu talebin Havuz tarafından uygun bulunması halinde verim artış miktarı kadar zeyil düzenlenir ve prim farkı tahsil edilir.
Teminat kapsamı dışındaki nedenlerle verim indirimi taleplerinde gün esasına göre prim iade edilir. Ancak, don teminatı başlangıcından sonra yapılacak verim indirim taleplerinde hiçbir şekilde don teminatı primi iade edilmez.
Meyvelerde don teminatı başlamadan önce teminat kapsamı dışındaki nedenlerle verim azalması söz konusu ise bu durum teminat başlangıcından itibaren en geç 15 gün içinde bildirilmek zorundadır. Süresinde yapılmayan bildirimlerde verim indirim zeyli yapılmaz.
C.4. Birden Çok Sigorta
Sigortalanmış ürünler üzerine sigortalı başka sigortacılarla aynı rizikolara karşı başka sigorta sözleşmesi yapamaz.
C.5. Menfaat Sahibinin Değişmesi
Sözleşme süresi içinde, menfaat sahibinin herhangi bir suretle değişmesi ve bu değişikliğin belgelenmesi halinde sigortanın hükmü devam eder ve sigorta ettirenin/sigortalının sözleşmeden, doğan hak ve yükümlülükleri, değişiklik tarihinden itibaren yeni sahibine geçer.
C.6. Tebligatlar
Sigortalının, sigortacının ve Havuzun tebligatlarında, Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
C.7. Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve Havuz adına hareket edenler, bu sözleşmenin yapılması dolayısıyla, sigorta ettirene/sigortalıya ait öğreneceği ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan müteselsilen sorumludur.
C.8. Yetkili Mahkeme
Bu sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle Havuz veya sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, Havuzun, sigortacının merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgâhının veya rizikonun gerçekleştiği yerde; sigortacı veya Havuz ya da yetkili kıldığı kimseler tarafından açılacak davalarda ise, davalının ikametgâhının bulunduğu yerde ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
C.9. Zaman Aşımı
Sigorta sözleşmesinden doğan bütün talepler iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.10. Yürürlük
Bu genel şartlar 01/01/2010 tarihinde yürürlüğe girer.